از جان اين بيني چه مي‌خواهيد؟

گفتگو با دکتر محسن نراقي درباره حفظ عملکرد بيني در جراحي‌هاي زيبايي
 

هرگاه سخن از عمل جراحي زيبايي بيني(راينوپلاستي) به ميان مي‌آيد، مباحث مربوط به نقش زيبايي بيني در صورت مطرح مي‌شود. در صورتي که نبايد از نقش عملکردي بيني غافل شد. صحبت را از نقشي که بيني در کيفيت زندگي و سلامت انسان دارد شروع کنيم و درادامه‌اين نقش را در مقايسه با زيبايي‌شناسي در صورت مورد بررسي قرار بدهيم. به همين دليل، مي‌نشينيم پاي صحبت‌هاي دکتر محسن نراقي، متخصص بيماري‌هاي گوش و حلق و بيني و راينولوژيست.
به‌طور دقيق همين مساله است که عمل جراحي پلاستيک بيني را به مشکل‌ترين عمل جراحي زيبايي در بدن تبديل کرده است. در بسياري از کتاب‌ها، مولفان بزرگ به ‌اين نکته توجه موکد داشته‌اند که جراحي پلاستيک بيني مشکل‌ترين عمل زيبايي در بدن است. علت، آن است که در عمل بيني با عضوي روبه‌رو هستيم که در مرکز صورت قرار دارد و تاثيرات ميلي‌متري و ظريف آن مي‌تواند تغييرات بزرگي در چهره فرد ايجاد کند. نکته دوم اينکه، بيني عضوي با عملکردهاي بسيار مهم است.
در حقيقت مي‌توان يک بيني فيزيولوژيک و سالم را در بيني‌اي که داراي زيبايي طبيعي است، جستجو کرد. از همين رو امروزه در اعمال زيبايي بيني سعي شده تا حد امکان حالت طبيعي بيني حفظ شود چرا که بيشتر مشکلات تنفسي در بيني‌هايي است که به شکل مصنوعي درآمده يا بيش از حد کوچک شده‌اند و به‌اصطلاح عروسکي عمل شده‌اند. اين نوع بيني‌ها سوراخ‌هاي بسيار کوچکي دارند که هواي کافي براي تنفس فرد به خصوص در موقع خواب تامين نمي‌شود و موجب بروز مشکلات فراواني در اين افراد مي‌شود. در عمل جراحي پلاستيک بيني در کنار مساله زيبايي بايد حفظ عملکرد بيني مد نظر قرار بگيرد. در غير اين صورت زيبايي ظاهري به تنهايي تامين کننده نياز فرد نخواهد بود. زيبايي‌اي که به واسطه آن خواب راحت از فرد سلب شود هيچ ارزشي نخواهد داشت. در اين راستا اصطلاحي را تحت عنوان راينوپلاستي کارکردي در کنگره جراحان پلاستيک صورت آمريکا عنوان کردم که به معناي جراحي پلاستيک بيني با حفظ عملکرد آن است، براي مثال فردي که عملکرد بيني وي خوب است پس از جراحي پلاستيک هم بايد خوب باقي بماند و يا اينکه شخصي که پس از عمل بيني، داراي مشکل تنفسي است پس از جراحي بيني بايد تنفس بهتري داشته باشد. حالت سوم به هيچ وجه قابل قبول نيست که شخصي با تنفس بدون عيب پيش از عمل جراحي تبديل شود به فردي با مشکلات تنفسي و يا فردي که داراي مشکلات تنفسي است با عمل هيچ بهبودي در شرايط وي ايجاد نشود که اين دو مورد به هيچ وجه قابل قبول نيستند.
پاسخ قاطع به‌اين پرسش آن است که هرگونه عارضه تنفسي با عمل راينوپلاستي منافات دارد حتي اگر بيمار اصرار به عمل داشته باشد و جراح بداند که در آينده ممکن است بيمار دچار ضايعات تنفسي شود. جراح هرگز نبايد دست به چنين عملي بزند. بيماراني بايد براي عمل بيني از سوي جراح انتخاب شوند که خواسته‌هاي منطقي دارند و تمايلي به کوچک شدن بيش ازحد بيني ندارند و بيشترخواهان اين هستند که يک بيني طبيعي داشته باشند. اين افراد اغلب تحت تاثير ديگران نيستند. بيماران بايد به‌اين نکته توجه داشته باشند که تغيير بيني تا جايي مورد قبول است که به مرزهاي عملکردي و مرزهاي تنفس آسيب نرسد.
همين‌طور است. پيش ازعمل، معاينه کاملي از درون بيني انجام مي‌شود. اغلب با همان معاينه به صورت عادي به مشکلات داخل بيني پي مي‌بريم اما گاهي معاينات شامل برخي معاينات کامل‌تر مانند اندوسکوپي هم مي‌شود که معاينه‌اي روتين در کار ماست. در اين سري معاينات عوامل خطرساز براي عمل را تشخيص مي‌دهيم. با اين سري معاينات، محدوديت‌ها مشخص مي‌شوند و همچنين با پي بردن به مشکلات داخلي بيني مي‌توان آنها را حين عمل برطرف کرد و پس از آن، به قسمت‌هاي مربوط به زيبايي پرداخت. هر بيماري که مشکلي درداخل بيني داشته باشد و درصورت اصلاح نکردن آن، بعدها به تنفس بيمار صدمه بزند، اين مشکل بايد حين جراحي بيني اصلاح شود. بسياري از بيماران داراي انحرافاتي در بيني هستند که ممکن است بدون علامت باشد، به اين معني که هنوز بيمار را درگير نکرده است. اگر اين بيمار تحت عمل زيبايي قرار بگيرد و انحراف بيني او درمان نشود آن وقت است که بيمار دچار مشکل و پيامدهاي آن خواهد شد. بنابراين حين عمل جراحي، بنا به تشخيص پيش از عمل، مشکلاتي از قبيل انحراف را رفع مي‌کنيم.

بله. البته بسياري از جراحان، دوره‌هاي مربوط به‌اين مهارت‌ها را ديده‌اند اما به هرحال بيماران هنگامي‌که مي‌خواهند جراح خود را انتخاب کنند، به چند نکته بايد توجه داشته باشند: اول اينکه نتايج طبيعي بسيار قابل قبول‌تر است. طبيعي يعني اينکه به لحاظ زيبايي شناختي متوجه عمل انجام شده روي بيني نشويد. گويي اين بيني ازابتدا و به صورت طبيعي به ‌اين شکل بوده است. دوم اينکه جراحاني را انتخاب کنند که بيني و سوراخ‌هاي بيني را کوچک نمي‌کنند يا آنهايي که در تناسب بيني با صورت، اصول آناليز صورت را رعايت مي‌کنند و در آخر، جراحاني که علاوه بر زيبايي طبيعي بيني به عملکرد صحيح تنفسي بيمار نيز توجه مي‌کنند. در نتيجه به نظر من بهترين راينوپلاستي آن است که سلامت بيني در آن حفظ شده باشد که ‌اين نکته را با هيچ چيز ديگري نمي‌توان عوض کرد بنابراين بيماران پيش از عمل بيني بايد به تمامي‌اين نکات توجه داشته باشند.
از نظر علم جراحي پلاستيک بيني چنين رويه‌اي صحيح نيست. اين امر يک مساله سليقه‌اي نيست. بيني مانند مدل لباس نيست که هرکسي بنا بر سليقه شخصي آن را انتخاب کند. بهترين بيني براي هر فرد فقط يک بيني است وبه هيچ عنوان نمي‌تواند سليقه‌اي باشد. اگر در سابقه تاريخي چند قرن اخير به اصول زيبايي شناختي توجه کنيم هنوز معيارهايي که ليوناردو داوينچي از آنها به عنوان معيار زيبايي در‌ترسيم چهره استفاده مي‌کرد در کتب مهم جراحي پلاستيک به صورت معيار تدريس مي‌شود. در واقع اين زوايا، اندازه‌ها و ابعادي که بين قسمت‌هاي گوناگون بيني وجود دارد استانداردهايي براي زيبايي است؛ به‌اين معني که زيبايي هم براي خود استانداردي دارد. اين طور نيست که هر فردي بنا بر سليقه هر تغييراتي در بيني انجام دهد. طبق اصول زيبايي تنها آن بيني براي صورت حداکثر زيبايي را به وجود مي‌آورد که حداکثر تناسب را با چهره داشته باشد، نه حداکثر کوچکي را. در برخي عمل‌ها که فقط به کوچک شدن بيني توجه شده نه تنها بر زيبايي فرد افزوده نشده بلکه تناسب چهره نيز کاملا از بين رفته است. درحقيقت معني زيبايي در تناسب و‌هارموني ميان اجزا است.
منبع: http://www.salamat.com